Tập tục đầu năm mua muối của người Việt Nam đã được truyền qua nhiều thế hệ. Vào ngày đầu tiên của năm mới, người ta sẽ mua muối mang về nhà, đây gọi là “muối lộc” để đón nhận may mắn và cầu mong một năm mới đủ đầy, ấm no.
Theo người xưa, muối là một thứ mặn, có tác dụng trừ tà khí, chống xú uế, xua đuổi tà ma, và đem lại nhiều may mắn trong gia đình. Bên cạnh đó, muối còn có ý nghĩa trong tình cảm, mang đến sự mặn mà, gắn kết cho các thành viên trong gia đình, sự hòa thuận giữa vợ chồng, con cái.
Ở Bắc Bộ, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp những gánh muối trên khắp các đường làng, ngỏ hẻm, người mua kẻ bán tấp nập. Hình ảnh này đã trở thành một phần không thể thiếu vào Mùng 1 Tết hằng năm.
“Cuối năm mua vôi” để xây nhà, trang hoàng cho nhà cửa sạch sẽ, sáng sủa để đón chào một năm mới tràn đầy hy vọng. Vôi trát nhà còn là để xóa bỏ những vết tích của năm cũ, sửa chữa những sai lầm, khôi phục lại những thất bát đã qua.
Bên cạnh đó, cuối năm mau vôi còn để tiếp vôi cho “ông bình vôi”, vật dụng dùng để ăn trầu của các cụ ngày xưa. Tuy nhiên, người ta chỉ cho ông vôi vào cuối năm, tránh thêm vôi vào đầu năm vì sợ “bạc như vôi”.
Không những thế, theo ông Vương Duy Bảo – Cục phó Cục Văn hóa cơ sở (Bộ VH,TT&DL), tục mua muối đầu năm còn là để cha mẹ nhắc nhở con cái “ăn dè, ăn nhịn”, tiết kiệm để dành tiền “cuối năm mua vôi” xây nhà.
Mua muối đầu năm về để ở đâu?
- Xua tà khí cho cả năm: Cho muối vào đầy 3/4 bát hoặc ly thủy tinh, đặt 6 đồng xu xếp theo hình vòng tròn vào bát, mặt dương của xu ngửa lên trên để làm bát muối phong thủy cầu may.
- Sáng mùng 1 đầu năm mới: Đặt một túi muối nhỏ vào trong ví tiền cầu mong cả năm được may mắn, mặn mà, tiền bạc dồi dào.
- Với những người làm kinh doanh buôn bán: Bên cạnh việc để muối vào túi tiền, hãy đặt thêm túi muối ở quầy hàng để cầu may mắn về tài lộc.
- Những người đi du lịch xa có thể đặt túi muối trong vali hoặc treo trên ô tô để có một chuyến đi bình an, may mắn.
Đầu năm nên làm gì? Kiêng làm gì?
Đầu năm nên làm những điều sau:
- Mua muối cầu tài lộc đầu năm.
- Mặc quần áo mới.
- Đi chùa ngày đầu năm.
- Khai bút đầu năm.
Đầu năm kiêng làm những điều sau:
- Kiêng quét nhà, đổ rác ngày mùng 1.
- Không cho lửa, nước cho người khác vào đầu năm.
- Kiêng làm vỡ đồ dùng.
- Không cho vay hay đòi nợ vào đầu năm.
- Không cãi nhau ngày mùng 1.
