Cúng Táo quân là tục lệ truyền thống lâu đời của người dân Việt Nam. Cứ đến ngày 23 tháng Chạp, mỗi gia đình Việt Nam đều thực hiện bài cúng ông Táo để tiễn Táo quân về trời. Người dân tin rằng ba vị thần quản việc bếp núc cưỡi cá chép lên rồi báo cáo Ngọc Hoàng về những việc của gia đình trong năm qua.
Tục thờ cúng Táo Quân của người Việt bắt nguồn từ 3 cơ sở: thứ nhất, tín ngưỡng phồn thực, cầu mong sự sinh sôi, nảy nở; thứ hai là dựa trên cơ sở sản xuất của nông nghiệp lúa nước; ba là tín ngưỡng thờ đa thần, thờ cúng Táo quân thực chất là thờ cúng Thần Lửa.
Ngoài những lễ vật quen thuộc như thịt heo, tôm, trứng luộc hay những thứ bắt buộc phải có trên mâm cúng như vàng mã, hoa tươi thì cá lóc nướng là món không thể thiếu trong dịp này.
Xuất phát từ việc người dân truyền tai nhau cúng cá lóc sẽ mang lại nhiều may mắn, tài lộc, nên họ cứ truyền nhau và nó trở nên ngày càng phổ biến. Lý giải về việc cúng cá lóc ngày cúng ông Táo, chuyên gia phong thủy Mai Văn Sinh cho hay: “ Việc người dân đổ xô đi mua cá lóc ngày cúng ông Táo là do thói quen, mê tín”.
Từ xa xưa, người dân Việt đã ngưỡng mộ lòng chung thủy của Ông Táo và thời cúng Ông Táo với hy vọng Táo Quân sẽ giúp họ giữ “bếp lửa” trong gia đình luôn nồng ấm và hạnh phúc.
Táo Quân là vị thần cai quản mọi hoạt động của gia hủ, ông là vị thần quyết định sự may, rủi của cả gia chủ, bên cạnh đó còn ngăn cản sự xâm nhaaoj của ma quỷ, giữ bình yên cho gia đình gia chủ. Ngoài các vật phẩm bắt buộc trong mâm cúng, khi cúng ông Táo với cá lóc nước sẽ mang đến ý nghĩa cầu mong sự ấm no, đầy đủ và sung túc.
Lưu ý khi cúng cá lóc nướng:
– Cá lóc dùng để cúng ông Táo phải để nguyên con, không cạo vảy, không cắt vi và đuôi, đem đi nướng trui. Việc để cá lóc nguyên trạng, không cạo vảy như trên là để tưởng nhớ cha ông ta rất thiếu thốn và khó khăn trong buổi đầu khai hoang.
