Câu nói “Lúa chiêm lấp ló đầu bờ, nghe ba tiếng sấm phất cờ mà lên” của ông cha ta có phần đúng về mặt khoa học. Mưa giông sấm sét tuy có thể gây ra một số thiệt hại cho cây trồng, nhưng cũng mang lại những lợi ích nhất định cho năng suất lúa, đặc biệt là lúa chiêm đang trong giai đoạn làm đòng.
Dưới đây là một số lý do tại sao mưa giông sấm sét lại tốt cho năng suất lúa:
- Cung cấp nước tưới: Mưa giông cung cấp lượng nước mưa dồi dào, giúp cây lúa sinh trưởng và phát triển tốt, đặc biệt là trong giai đoạn lúa chiêm đang cần nước để làm đòng.
- Cung cấp đạm tự nhiên: Sấm sét tạo ra các phản ứng hóa học trong không khí, chuyển hóa nitơ thành các hợp chất nitrat (NO3-) mà cây trồng có thể hấp thụ được. Các hợp chất này theo nước mưa xuống ruộng, cung cấp nguồn đạm tự nhiên cho lúa, giúp lúa phát triển khỏe mạnh, tăng năng suất.
- Giảm sâu bệnh: Mưa giông có thể giúp rửa trôi một số loại sâu bệnh hại lúa, đồng thời sấm sét cũng có tác dụng diệt khuẩn, nấm bệnh trong không khí và trên lá lúa.
- Cải thiện chất lượng đất: Nước mưa có thể giúp hòa tan và rửa trôi các chất độc hại trong đất, đồng thời cung cấp một số khoáng chất cần thiết cho cây trồng.
Tuy nhiên, mưa giông sấm sét cũng có thể gây ra một số tác hại như:
- Gây ngập úng: Mưa lớn kéo dài có thể gây ngập úng, làm chết cây lúa.
- Gây đổ ngã: Gió mạnh kèm theo mưa giông có thể làm đổ ngã lúa, ảnh hưởng đến năng suất.
- Sét đánh: Sét đánh trực tiếp có thể gây cháy, hỏng nhà cửa và gây nguy hiểm cho con người.
Mưa giông sấm sét vừa có lợi vừa có hại cho năng suất lúa. Để giảm thiểu tác hại và tận dụng lợi ích của mưa giông, bà con nông dân cần có các biện pháp phòng ngừa như: tháo nước chống úng, chằng chống cây lúa, không trú mưa dưới gốc cây to,…